Dziecięca zagadka: "Przyjechała pani w złocistych spódnicach, jak ją rozbierali, to nad nią płakali" dotyczy popularnej cebuli zwyczajnej (Allium cepa), która po nacięciu wydziela zapach wyciskający z oczu łzy. Tworzy ona pojedyncze kuliste lub nieco spłaszczone zgrubienie: złociste, białe albo - dzięki obecności antocyjanów - fioletowe, osiągające średnicę 10 cm. Taka cebula króluje w naszej kuchni. Lubimy również młodziutkie cebulki, które jemy razem z soczystym szczypiorem. Popularnie, choć nieprawidłowo, nazywany je dymką.
Ale to nie jedyne warianty tego warzywa. Są też odmiany botaniczne cebuli zwyczajnej i spokrewnione z nią gatunki, u których na piętce powstaje nawet kilkanaście zgrubień. Z ich kęp (zwanych gniazdami) można przez kilka lat zbierać szczypior. Natomiast cebula siedmiolatka nie wytwarza pękatych nasad. Jej liście można przysypywać ziemią, by je wybielić. Po zbiorze przypominają pory o białej nibyłodydze i rurkowatych liściach (u porów są płaskie). Ponieważ smakują podobnie do czosnku, gatunek ten bywa nazywany czosnkiem dętym.
Cebula płytko się korzeni, w związku z tym ma spore wymagania glebowe.
Podłoże powinno być lekkie, bogate w próchnicę, utrzymujące wilgoć, przepuszczalne, o odczynie obojętnym.
Wskazane jest użyźnienie gleby kompostem, nawozem zielonym (np. gorczycą, łubinem) lub obornikiem.
Ważne jest utrzymanie stale lekko wilgotnej gleby i usuwanie chwastów.
Pielęgnacja roślin wyrastających z nasion jest łatwiejsza, jeśli uprawia się je w pojemniku lub na rozsadniku, a na grządkę wysadza dopiero rozsadę.
Cebulę zwyczajną na wczesny zbiór uprawia się z dymki, czyli uzyskanych w poprzednim roku małych cebulek. Przez 2-3 miesiące suszy się je w temperaturze 30°C (dawniej nad piecem - stąd nazwa).
Żeby wytworzyć nasiona, cebula musi rosnąć przynajmniej rok (zazwyczaj zimuje w gruncie). Jeśli więc ścina się ją na szczypior lub wykopuje po sezonie uprawy - nie kwitnie. Nieliczne jej gatunki nie tworzą kwiatów i nasion, a rozmnaża się je z cebulek potomnych.
Na zdjęciu: młody kwiatostan cebuli zwyczajnej
O dmianą botaniczną cebuli zwyczajnej tworzącą "gniazda" cebul jest cebula wielopiętrowa, która ma cebulki zamiast kwiatków i kartoflanka. Inne kępkowe gatunki to siedmiolatka i szalotka.
Zdjęcie powyżej: Cebula Szalotka - A. ascalonicum
Fot. SHUTTERSTOCK
Zdjęcie powyżej: cebula wielopiętrowa - var. proliferum
Fot. materiały prasowe
Zdjęcie powyżej: Kartoflanka - var. aggregatum
Fot. FLICKR
Zdjęcie powyżej: siedmiolatka - A. fistulosum
Cebula jest bogata w związki siarki, którym zawdzięcza zapach, witaminy (zwłaszcza C), flawonoidy i mikroelementy, w tym dobrze wpływający na pracę mózgu krzem. Zapobiega miażdżycy, obniża ciśnienie, dezynfekuje przewód pokarmowy, a wywołane nią łzy - oczy. Jej syrop łagodzi kaszel i stany zapalne gardła, sok zaś zmniejsza pieczenie po ukąszeniu owadów.
Świetne gadżety kuchenne, o których możesz nie wiedzieć. Płyty ochronne na kuchenkę to HIT
Jaki fotel wybrać? Postaw na modele z funkcjami!
Inwestycja w ludzi to inwestycja w przyszłość firmy. Jak robi to Amazon? MATERIAŁ PROMOCYJNY
Wielka wyprzedaż dywanów do salonu i nie tylko! Boskie wzory, kolory i ceny
Te nowoczesne lampy sprawdzą się do domu i ogrodu - robią wrażenie!
