Co roku cynie sprawiają mi niekłamaną radość. Nie jestem w tym odosobniona, bo są powszechnie lubiane. Ich sztywne, szorstko owłosione pędy, podtrzymujące masywne kwiaty z daleka przyciągają wzrok. Dawniej obowiązkowo cynie gościły w każdym ogrodzie. Ponieważ jednak jako rośliny jednoroczne wymagają nieco zachodu, zniknęły z wielu przydomowych rabatek.
Ci, którzy lubią mieć własne kwiaty na bukiety, nadal uprawiają cynie. Z jednorocznymi astrami, lwią paszczą, godecją i gazanią latem rośliny te tworzą barwne łąki, często w miejscach po wiosennych kwiatach cebulowych. Doskonale także wyglądają obok bylinowych rudbekii, krokosmii, mikołajków, ozdobnych traw, wczesnych marcinków lub chryzantem. Niskie odmiany mogą służyć za obwódki lub dekorację pojemników.
Najokazalsza jest cynia wytworna (Zinnia elegans), zwana także jakobinką. Niektóre jej odmiany osiągają 1 m wysokości, a kwiaty 12 cm średnicy. Rośliny kwitną od lipca do września.
Niższa i bardziej rozkrzewiona jest cynia wąskolistna (Z. angustifolia), zwana też meksykańską (Z. haageana). Jak wskazuje nazwa, tworzy długie wąskie liście i drobniejsze kwiaty (4-6 cm średnicy). Bardzo obficie i długo kwitnie - aż do pierwszych przymrozków. Gdy lato jest chłodne i deszczowe, lepiej rośnie niż cynia wytworna, którą wówczas trapią choroby. Podobne walory mają pochodzące od tego gatunku odmiany mieszańcowe.
W wazonie cynie utrzymują świeżość około 2 tygodni. Ścinajmy je, gdy tylko rozkwitną, najlepiej rano lub wieczorem. Przed włożeniem do wazonu przycinamy pędy o 2 cm i usuwamy dolne liście, by nie gniły w wodzie.
Cynie z nasion lub z rozsady
W szklarniach, inspektach lub na parapetach okiennych można wysiewać cynie już pod koniec marca. Przygotujmy dla nich pojemnik z wilgotnym substratem torfowym zmieszanym z piaskiem. Nasiona przysypujemy cienką warstwą piasku i przykrywamy pojemnik szybą (zdejmujemy ją po ukazaniu się siewek). W temperaturze około 20 st. C kiełkują po 7-10 dniach. Siewki potrzebują dużo rozproszonego światła. Silne promienie słońca mogą je poparzyć. Do podlewania używajmy zraszacza, ale z umiarem - zwłaszcza przy chłodnej pogodzie.
Gdy rozwinie się pierwsza para liści, pikujemy siewki, najlepiej do doniczek torfowych. Na początku maja rośliny zaczynamy hartować, wystawiając je na coraz dłużej na zewnątrz, a kiedy miną przymrozki, wysadzamy na rabaty.
Możemy też na początku maja wysiać nasiona na rozsadniku lub na rabacie, po czym przerwać siewki i przepikować w inne miejsce. Cynia wytworna kwitnie zwykle po 12 tygodniach od siewu, cynia wąskolistna wcześniej - niektóre odmiany już po 7 tygodniach.
Jeśli nie mamy czasu wysiewać roślin, możemy po prostu kupić gotową rozsadę w połowie maja.
Sadzimy na rabacie jakobinki
Cynie wymagają gleb żyznych, niezbyt lekkich, dostatecznie wilgotnych. Dobrze rosną na ciepłych, słonecznych stanowiskach. Wysadzamy je do ogrodu, gdy minie niebezpieczeństwo wystąpienia wiosennych przymrozków - wysokie odmiany co 30-40 cm, karłowe co 20-25 cm.
Jeżeli ziemia jest żyzna, cynie nie wymagają nawożenia. Na słabych glebach warto je przed rozwinięciem się pąków dokarmić Azofoską. Zwykle wystarczy wyrywać chwasty, w czasie suszy podlewać rośliny, od czasu do czasu spulchniać glebę oraz usuwać przekwitłe kwiaty.
Co grozi cynią
Cynie bywają porażane przez choroby grzybowe powodujące gnicie szyjki korzeniowej i zamieranie roślin. Aby temu zapobiec, należy co roku sadzić je w innym miejscu. Problemem może być również mączniak pokrywający liście białym nalotem. Wówczas trzeba kilkakrotnie, w 4-7-dniowych odstępach, opryskać rośliny środkiem grzybobójczym, takim jak np. ekologiczny Biosept lub Bioblatt albo preparaty chemiczne, jak Amistar czy Discus.
