Najprościej jest wymienić sedes kompaktowy na nowy kompakt oraz podwieszany na inny podwieszany - wtedy wystarczy zamontować nową miskę. Zastąpienie kompaktu modelem podwieszanym (lub odwrotnie) wiąże się z poważniejszymi pracami hydraulicznymi, a czasem i murarskimi. Kompakty to sedesy stojące, ze zbiornikiem na wodę zamontowanym na muszli. Ich wybór jest bardzo duży, a cena - najczęściej niższa niż zestawu podwieszanego. Sedesy podwieszane to zestawy składające się ze specjalnego stelaża ze spłuczką (zbiornikiem na wodę), przycisku spłukującego i miski. Większość misek zawiesza się na stelażu, ale ostatnio pojawiły się modele instalowane przy nim na podłodze (zaliczane jednak przez producentów do grupy sedesów podwieszanych).
Jak wybrać sedes - zasady ogólne
Zacznij od sprawdzenia, jaki typ odpływu kanalizacyjnego jest w łazience. Może się on znajdować w podłodze (to tzw. odpływ pionowy, zwany również warszawskim lub dolnym) albo w ścianie (odpływ poziomy, nazywany też poznańskim lub bocznym). To ważne, bo część kompaktów i stelaży do sedesów podwieszanych jest przeznaczona tylko do jednego lub drugiego rodzaju odpływu. Ale uwaga: są też modele uniwersalne, które można dostosować.
Kupując sedes, zwróć również uwagę na:
System oszczędzania wody - może to być mechanizm spłukujący start/stop, w którym powtórne naciśnięcie przycisku zatrzymuje wypływ wody, albo przycisk dzielony (np. 2/4 litry lub 3/6 litrów) umożliwiający wybranie mniejszej lub większej ilości wody. System spłukiwania - woda może wypływać z dwóch lub czterech stron miski; w niektórych otwory spłukujące są rozmieszczone dokoła muszli (tzw. system kropelkowy), co zapewnia większą higienę muszli sedesowej. Gatunek i wygląd ceramiki - dowiedz się, czy jest pokryta powłoką ułatwiającą czyszczenie, sprawdź też, czy nie ma na niej pęknięć, przebarwień, zacieków; powierzchnia nie powinna być chropowata.
Sedesy kompaktowe
Niektóre kompakty są dostępne jako zestaw składający się z muszli, zbiornika i śrub mocujących, czasem również deski. Modele z wyższej półki bywają sprzedawane jako osobne elementy, dzięki czemu do muszli można dobrać zbiornik z optymalnym systemem spłukującym. Najlepiej kupić elementy pochodzące z jednej kolekcji, aby wszystkie do siebie pasowały, również odcieniem ceramiki. Sprawdź wymiary kompaktu, zwłaszcza jeśli masz bardzo małą łazienkę, w której ważny jest każdy centymetr. Najważniejsza jest głębokość sedesu, czyli odległość między jego przednią krawędzią a ścianą, przy której będzie zamontowany. Standardowy sedes kompaktowy ma około 65 cm. Są też modele mniejsze: o głębokości 60 i 50 cm (dla dzieci oraz do bardzo ciasnych łazienek). Za najtańszy kompakt zapłacisz około 100 zł; większość mieści się w zakresie 200-400 zł.
Sedesy podwieszane
Najważniejszy jest rodzaj stelaża. Najpopularniejsze są stelaże do zabudowy lekkiej, które obudowuje się płytami gipsowo-kartonowymi, co nie jest zbyt uciążliwe. Drugi rodzaj to stelaże do zabudowy ciężkiej (inaczej mokrej) - ich montaż jest bardziej kłopotliwy, bo wymagają obmurowania, np. cegłami, trzeba się więc liczyć z większym wydatkiem na materiały. Policz, ile miejsca zajmie zestaw, czyli stelaż z obudową i muszla. Muszle mają od 60 do 68 cm głębokości, do tego trzeba doliczyć głębokość stelaża (co najmniej 12 cm), grubość płyty gipsowo-kartonowej (powinna mieć minimum 18 mm) lub murowanej ścianki. Sprawdź pojemność spłuczki, bo to od niej zależy ilość zużywanej wody. Zwykle jest ona większa niż w kompaktach - wynosi 9 l (rzadziej 7,5 l lub mniej). W niektórych spłuczkach ilość wody do spłukiwania jest ustawiona "fabrycznie", w pozostałych można ją samemu wyregulować (na poziomach wskazanych przez producenta). Jeśli w rodzinie jest osoba bardzo otyła, sprawdź dopuszczalne obciążenie zestawu. Prawidłowo zamocowany stelaż i sedes utrzyma do 150 kg, a niektóre nawet ponad 400 kg. Można kupić stelaż wraz z muszlą, ale najczęściej te elementy są sprzedawane osobno. Muszla kosztuje od 220 do 1500 zł, stelaż do zabudowy lekkiej od 600 zł, do zabudowy ciężkiej - od 500. Trzeba również dokupić przycisk do spłukiwania, pamiętając, że do danego rodzaju stelaża pasuje zawsze tylko jeden rodzaj przycisku.
Co warto wiedzieć o desce
Kupując zarówno kompakt, jak i sedes podwieszany, sprawdź, czy w komplecie jest deska - zwykle trzeba ją kupić osobno. Oprócz zwykłych desek są do wyboru: deski wolno opadające z systemem amortyzacji, spowalniającym i wyciszającym opadanie klapy; kosztują od 200 zł; deski antybakteryjne z powłoką zawierającą jony srebra, które zapobiegają rozmnażaniu się bakterii; zapłacisz za nie już od 50 zł; deski ozdobne - drewniane, z kolorowych tworzyw sztucznych, z wzorami; ich ceny zaczynają się od około 80 zł, a kończą nawet na kilkuset.
