Ciche konstrukcje

Z tego jak ważna jest cisza zdajemy sobie sprawę dopiero wtedy, kiedy jej zabraknie. Na co dzień, kiedy słuchamy radia, rozmawiamy czy oglądamy mecz, głośne dźwięki nie przeszkadzają. Kiedy jednak nie chcemy słyszeć przejeżdżających tramwajów czy rozładunku towaru przed sklepem, uciekamy do lasu. Ale kiedy jesteśmy w domu, musimy mieć pewność, że nie usłyszymy hałasów z zewnątrz, ale także tych z pomieszczeń obok.

Hałas z zewnątrz i od wewnątrz

Hałas zewnętrzny to ruch komunikacyjny, wentylatory na dachu supermarketu czy dzieci bawiące się na placu zabaw. Każdy z tych hałasów ma inne właściwości: częstotliwość – wentylator to niski dźwięk, krzyczące dziecko – wysoki i poziom ciśnienia – wentylator to niski poziom (cichy), a krzyczące dziecko to wysoki poziom (głośny). Przeszkadzają nam nie tylko głośne hałasy, ale też cichy dźwięk wentylatora lub klimatyzatora ze względu na niską częstotliwość (monotonne buczenie).
Hałas wewnętrzny, może być związany z dźwiękami powietrznymi: grającym telewizorem lub głośną rozmową; dźwiękami uderzeniowymi: tupaniem dzieci albo wierceniem dziury w ścianie czy wreszcie hałasem instalacyjnym: monotonnym buczeniem agregatu lodówki. Każdy rodzaj hałasu wymaga innych rozwiązań. Kiedy wybieramy projekt domu, zwracamy uwagę na jego wielkość, wygląd, obecnie także często na to ile będzie zużywać energii. Przyjmujemy, że jest zaprojektowany zgodnie z przepisami. Tymczasem dla domów jednorodzinnych wymagania izolacyjności akustycznej dla przegród są na dość niskim poziomie. Ściany wewnątrz budynku powinny mieć izolacyjność od dźwięków powietrznych (RA1) większą niż 35-38 dB (w zależności od tego, jakie pomieszczenia rozdziela), a stropy większą niż 45 dB. Stropy powinny mieć też izolacyjność od dźwięków uderzeniowych (Ln,w) mniejszą niż 58 dB (w przypadku Ln,w im niższa wartość, tym lepszy strop). W poniższej tabeli pokazano, co tak naprawdę daje izolacyjność akustyczna na takim poziomie.
Wymagana izolacyjność przegród zewnętrznych (ściany, dach) jest zagadnieniem nieco trudniejszym w ujęciu obecnych przepisów. Tak jak dla przegród wewnętrznych ich wymagana izolacyjność akustyczna, wyrażona liczbowo, wynika wprost z normy, tak dla przegród zewnętrznych jest ona obliczoną wartością wynikającą z kilku czynników. Poziomu hałasu na zewnątrz budynku, bo ściana przy ruchliwej ulicy musi izolować lepiej. Izolacyjność ściany jest też wypadkową izolacyjności jej elementów: konstrukcji, rodzaju i liczby okien i innych elementów jak np. nawiewniki.

Ściany zewnętrzne

Izolacyjność akustyczna ściany zewnętrznej nie może być niższa niż 30 dB. I właściwie jeśli chodzi o część konstrukcyjną ściany, wszystkie materiały spełnią to wymaganie. Masywne ściany zewnętrzne, szczególnie wielowarstwowe lub fasady wentylowane lepiej izolują niż ściana z betonu komórkowego i styropianu. Ocieplenie ma większy wpływ w przypadku lekkich wyrobów, wtedy wełna skalna może polepszyć izolacyjność o 1-2 dB. W przypadku cięższych ścian (silikat) wpływ izolacji jest znikomy. Drewniane ściany szkieletowe też spełnią podstawowe wymagania.
Problem zaczyna się kiedy zastosujemy nieodpowiednie okna lub nieodpowiednie wywiewniki. Na ilustracji obok przedstawiono, że w zależności od rodzaju ściany (izolacyjność 34-52 dB), okna (26-45 dB) i wywiewnika (25-40 dB) można osiągnąć wypadkową 24-47 dB. Różnica 23 dB jest ogromna (nasze ucho jest w stanie wychwycić już 2 dB).

Zanim wybudujemy dom, warto sprawdzić, czy nasza okolica jest lub będzie cicha, czy głośna i dostosować takie rozwiązania w ścianie zewnętrznej, aby zapewnić sobie odpowiedni komfort.

Ściany działowe

Żeby mieć pewność, że w naszym domu, jeśli będziemy tego potrzebować, zapewnimy sobie ciszę, nie wystarczy tylko dobrać odpowiednie wyroby na ściany. Jeśli drzwi będą miały słabą izolacyjność akustyczną (np. drzwi wejściowe powinny mieć izolacyjność większą niż 30 dB), jeśli nie będą miały progów (ich brak powoduje, że dźwięk „przecieka” pod nimi), efekt może nie sprostać naszym oczekiwaniom. Problemem w domu jednorodzinnym są też przestrzenie otwarte. Nie wydzielamy przecież klatki schodowej ani nie oddzielamy kuchni od jadalni. Aby trochę to rozwiązać, warto się zastanowić nad zastosowaniem elementów wyciszających: zamocować panele dźwiękochłonne na ścianach czy suficie, które obniżą czas pogłosu. Pogłos powstaje, kiedy dźwięk odbija się od twardych powierzchni, np. otynkowanej ściany. W poniższej tabeli pokazano jak wyciszenie podestów i sufitu elementami dźwiękochłonnymi na klatce schodowej może wpłynąć na komfort w domu.
Jeśli chodzi o produkty do budowy ścian działowych, żeby spełnić wymagania normowe (35-38 dB), można stosować każdy rodzaj wyrobu. Oczywiście lepiej jest pomyśleć, czy nie chcemy żyć w większym komforcie (50 dB). Poniższe wykresy pokazują, jakie izolacyjności akustyczne można osiągnąć budując ściany działowe z silikatów i z płyt g-k wypełnionych wełną szklaną.

W przypadku ścian działowych warto zastanowić się, czy potrzebujemy cichego kącika i czy chcemy spać spokojnie, gdy dziecko gra na gitarze. Jeśli tak, musimy dobrać rozwiązania, aby ten komfort osiągnąć, bo z projektu to wcale nie wynika.

Stropy i podłogi

Na izolacyjność akustyczną stropu od dźwięków powietrznych (wymagania normowe to 45 dB) ogromny wpływ ma jego masa. Im cięższy strop, tym lepiej izoluje. W przypadku lekkich stropów gęstożebrowych czy stropów drewnianych trudno jest osiągnąć odpowiednią izolacyjność, a jeśli chodzi o dźwięki uderzeniowe (wymagania normowe to 55-58 dB) jest to prawie niemożliwe.
Dopiero kilkunastocentymetrowy strop monolityczny daje gwarancję, że osiągniemy zamierzony cel. Ale najważniejsze jest to, aby strop był wyciszony elastyczną izolacją tłumiącą dźwięki uderzeniowe, np. stukanie klocków. Taką izolacją może być wełna szklana czy styropian elastyczny. Natomiast posadzki lepiej wykonać z materiałów pochłaniających dźwięk (np. z wykładziny dywanowej) niż z twardych płytek. Trzeba też pamiętać, że istotną rolę w przenoszeniu dźwięku pełnią nieszczelności. Zatem jeśli wykonawca źle wykona połączenie okna ze ścianą albo nie wykona dylatacji obwodowej na stropie, dźwięk przeniesie się przez tę nieszczelność i obniży jego zdolność izolowania od dźwięków.

W przypadku stropów warto pamiętać, że ich rodzaj znacząco wpływa na ostateczny efekt akustyczny. Konstrukcji stropu już pewnie nigdy nie zmienimy. Należy też bezwzględnie zadbać, aby pod wylewką wykańczającą nasz strop znalazł się sprężysty materiał izolacyjny. Tego też nie da się łatwo poprawić, jeśli zastosujemy produkt nie akustyczny.

Dach

Z akustycznego punktu widzenia dach jest taką samą przegrodą zewnętrzną jak ściana, zatem wymagania są takie same. Jeśli więc w dachu instalujemy okna połaciowe, musimy zwrócić uwagę na ich izolacyjność akustyczną, na izolacyjność akustyczną nawiewników i oczywiście na liczbę otworów okiennych. Im będzie ich więcej, tym gorzej dach będzie nas chronił przed hałasem. Ponieważ dach izoluje się termicznie materiałami lekkimi, więc tak naprawdę o jego izolacyjności akustycznej będzie decydować masa pokrycia dachowego. Zatem dach z dachówki ceramicznej czy betonowej będzie lepiej izolował niż gont bitumiczny na pełnym deskowaniu, a ten z kolei lepiej niż blachodachówka na łatach. To samo dotyczy hałasu pochodzącego od kropli deszczu. Jednak w tym przypadku ważne jest też, czym zaizolujemy termicznie dach. Jeśli to będzie wyrób, który ma własności akustyczne, czyli pochłania dźwięki, jak np. sprężysta wełna szklana, to oczywiście mniej nam będzie przeszkadzać bębnienie kropli deszczu, bo część fali dźwiękowej przechodzącej przez dach zostanie pochłonięta przez izolację z wełny szklanej.

Zanim wybudujemy dom, warto sprawdzić, czy okolica jest lub będzie cicha, czy głośna i dostosować takie rozwiązania pokrycia dachowego i izolacji termicznej dachu, aby zapewnić sobie odpowiedni komfort.

Więcej o:
Copyright © Agora SA