Bożonarodzeniowy kaktus (szlumbergera) to sukulent, ale nietypowy. Przede wszystkim jest epifitem, czyli rośliną żyjącą na konarach drzew w tropikalnych lasach Brazylii, gdzie tworzy gęste kępy długich, przewieszających się pędów, podzielonych na segmenty. Zawierają one dużo wody i dzięki temu są mięsiste w dotyku. Jest to chyba podstawowa cecha, która pozwala łączyć grudnik z typowymi kaktusami, drugą są kwiaty. Te pojawiają się w tzw. areolach, specyficznie zbudowanych fragmentach pędu. U grudnika podziwiamy je jesienią i zimą, także podczas świąt Bożego Narodzenia. Stąd popularny przydomek tej rośliny - kaktus bożonarodzeniowy.
Jak wygląda kaktus bożnarodzeniowy
Grudnik wytwarza ich całą masę, zwłaszcza jego liczne odmiany, które dzisiaj trudno zliczyć. Powstały one jako efekt krzyżówek kilku gatunków szlumbergery i doprowadziły do pojawienia się okazów o białych, różowych, czerwonych, purpurowych i fioletowych kwiatach w najrozmaitszych odcieniach. Poszukiwane są odmiany dwubarwne. Rośliny i dekoracje na Boże Narodzenie
Kaktus bożonarodzeniowy uprawa
Trudne warunki życia (wysokie góry, wilgotne powietrze, częste opady oraz chłód) sprawiły, że grudnik ma specjalne wymagania. Spełnienie ich gwarantuje obfite kwitnienie przez długie lata.
- Światło: Roślina ta wymaga światła silnego, ale rozproszonego, takiego, jakie dociera do niej poprzez liście w koronie drzew. Dlatego grudnik nieźle radzi sobie w miejscu lekko zacienionym. Ostre promienie słoneczne doprowadzają do żółknięcia pędów, a nawet ich poparzeń. Niedobór światła powoduje natomiast wydłużenie się członów. W efekcie pojawia się mniej pąków kwiatowych. Sporo światła musimy grudnikowi zapewnić w okresie spoczynku.
- Temperatura: Jest ona kluczowym czynnikiem w uprawie grudnika. Kaktus ten dobrze rośnie w temperaturze pokojowej (18-20°C). Upał może jednak doprowadzić do zaniku kwitnienia. Ważną sprawą jest zapewnienie grudnikowi temperatury 12-15°C przez okres 6-8 tygodni, od sierpnia do października. W tym czasie, zwanym okresem spoczynku, dochodzi do ważnych biochemicznych procesów, których efektem jest powstanie zawiązków kwiatowych. Roślinę możemy wynieść na zewnątrz i ustawić w miejscu dobrze oświetlonym i osłoniętym od wiatru i deszczu. Jeżeli temperatura powietrza zacznie spadać poniżej 10°C, grudnik wnosimy do dobrze oświetlonego pomieszczenia, gdzie doczeka końca spoczynku. Znakiem, że roślina jest gotowa podjąć normalną wegetację, będzie pojawienie się pąków kwiatowych. Wszelkie zakłócenia w kwitnieniu grudnika wynikają właśnie z nieprawidłowości w przebiegu okresu spoczynku, który oprócz chłodu wymaga zmiany w sposobie podlewania.
- Nawadnianie: Grudnik gromadzi zapasy wody w pędach, dlatego dobrze radzi sobie z pewnymi niedoborami wilgoci. Jej nadmiaru nie lubią natomiast korzenie - zalanie podłoża powoduje ich gnicie. W naturze woda deszczowa szybko spływa i pędy przechwytują tylko jej część. Idąc tym tropem, grudnik podlewamy umiarkowanie miękką wodą, pozwalając na lekkie przeschnięcie podłoża. W okresie spoczynku prawie zapominamy o podlewaniu, tak by pędy wyraźnie zwiędły, ale raz na jakiś czas zwilżamy bryłę korzeniową. by nie doszło do zupełnego zaschnięcia rośliny. Podlewanie w tym czasie jest dużym błędem.
Gwiazda betlejemska - świąteczny kwiat. Ozdoby i dekoracje świąteczne na Boże Narodzenie
Kaktus bożonarodzeniowy pielęgnacja
- Podłoże i naczynia: Grudnik wymaga lekkiej, przepuszczalnej ziemi, która utrzymuje wilgoć, ale umożliwia dostęp powietrza do korzeni. Może to być gotowa mieszanka dla epifitów, o lekko kwaśnym odczynie. Rzadko uprawiamy grudnik przyczepiając go do konarów, częściej sadzimy roślinę do ceramicznej, porowatej doniczki lub wiszącego kosza. Na dnie pojemnika konieczny jest drenaż.
- Nawożenie: W czasie wegetacji roślinę podlewamy co 3-4 tygodnie roztworem mieszanki nawozowej dla kaktusów. Pierwsze zasilanie wykonujemy, kiedy zauważymy pojawienie się pąków kwiatowych. Kiedy po kwitnieniu pędy stracą połysk, jest to znak, że roślina wchodzi w okres spoczynku i trzeba zaprzestać podlewania i nawożenia.
- Wilgotność powietrza: W okresie rozwoju pąków kwiatowych grudnikowi służy zraszanie miękką wodą. Rozwiniętych kwiatów nie spryskujemy.
Kaktus bożonarodzeniowy rozmnażanie
Fragmenty pędów, umieszczamy w wilgotnym piasku lub mieszaninie piasku z torfem. Korzenie pojawiają się po kilku tygodniach.
Dlaczego kaktus bożonarodzeniowy kwitnie w grudniu
W Brazylii grudnik kwitnie w... maju. Wiadomo, że na półkuli południowej świat jest do góry nogami (patrząc z naszej perspektywy), dlatego nie powinno dziwić, że kaktus bożonarodzeniowy zakwita na wiosnę. Tyle, że wiosna jest u nas na półkuli północnej, a tam poniżej równika, maj to odpowiednik naszego listopada. Teraz wszystko już się zgadza: krótkie dni, długie noce - wypisz, wymaluj początki naszej zimy. Po sprowadzeniu szlumbergery do Europy, roślina pomyliła wiosnę z jesienią i zakwitła w grudniu, i tak narodził się grudnik. Fot. Flora Press
Kaktus wielkanocny
W tym miejscu warto powiedzieć o kaktusie wielkanocnym, który naturalnie zakwita u nas wiosną. Z botanicznego punku widzenia jest to odrębny gatunek epifitycznego sukulenta, zwany po łacinie Rhipsalidopsis (ostatnio botanicy zaliczyli go do rodzaju Hatiora ). Obie rośliny różnią się nieco budową członów i wyglądem kwiatów (patrz zdjęcia powyżej).
