Beton nie kojarzy się już tylko z niewykończonym mieszkaniem lub stylistycznym ubóstwem - obecnie to jeden z aranżacyjnych trendów. Ale określenie "betonowa ściana", którym się często posługujemy, jest nie do końca właściwe - nie dotyczy bowiem ściany wykonanej z betonu, a nim pokrytej - a do takiego wykończenia wykorzystujemy betonowe płyty, tynki dekoracyjne lub betonową farbę. Przyjrzymy się bliżej tym materiałom - a przy okazji sprawdzimy, jakiego typu gotowe meble i dekoracje z betonu możemy kupić w sklepach.
Beton dekoracyjny na ścianę
Beton dekoracyjny różni się od towarowego tym, że przy wyraźnej strukturze ma gładką, przyjemną dla oka powierzchnię - tak wykończonej ściany nie musimy już pokrywać tynkiem gipsowym. Beton dekoracyjny jest obecnie dostępny w kilku formach:
- płyty betonowe - najczęściej mają kształt kwadratu lub prostokąta, ale na rynku zaczynają się pojawiać również bardziej fantazyjne kształty, które możemy łączyć ze sobą tworząc ciekawe kompozycje. Do dyspozycji mamy różne rozmiary, m.in. 60x60 cm, 60x100 cm, 60x120 cm, 80x120 cm, a nawet 100 x 200. Płyty betonowe są bardzo ciężkie (te o wielkości przeciętnych płytek ściennych ważą 15-20 kg, a ciężar większych plasuje się między 50 a 100 kg), więc nie jest to rozwiązanie do małego wnętrza, które przytłoczą. Ponadto, jeśli nie mamy nikogo do pomocy przy przenoszeniu i mocowaniu płyt na ścianie, lepiej zastosować inną metodę. Możemy na przykład samodzielnie wykonać imitację betonowych płyt - umieścić na ścianie pocięte kawałki płyty gipsowo-kartonowej lub OSB (zostawiając pomiędzy nimi 1-2 cm odstępu) i pokryć tynkiem dekoracyjnym lub samodzielnie przygotowaną masą betonową.
- tynk dekoracyjny - występuje w postaci suchego proszku, który musimy połączyć z wodą lub w formie gotowej masy barwionej fabrycznie na kolor betonu. Na ścianie tworzy paroprzepuszczalną powłokę, która jest odporna na uszkodzenia mechaniczne. Tego typu tynk dekoracyjny możemy położyć na ścianie samodzielnie, nawet nie mając doświadczenia. Aplikacja jest dosyć łatwa i szybka, a przy okazji ta metoda pozwala na zamaskowanie nierówności ścian.
- farba strukturalna imitująca beton
- możemy też przygotować masę betonową samodzielnie - przy użyciu sypkich produktów chemii budowlanej, jak: klej do płytek, beton G20 czy zaprawa tynkarska.
Zastosowanie betonu dekoracyjnego we wnętrzach
Tynku dekoracyjnego dającego efekt betonowej ściany używamy zazwyczaj do wykończenia pionowych powierzchni w domach i mieszkaniach (poza ścianami również słupów konstrukcyjnych, obudów kominków), zdarza się jednak, że pojawia się ona nawet na sufitach. Jest to jednak rozwiązanie dla odważnych - oraz wyłącznie do dużych wnętrz z sufitem na wysokości co najmniej 3,5 m. W innym przypadku beton nad głową będzie sprawiał przytłaczające wrażenie uniemożliwiając nam wypoczynek. Z kolei położenie betonu na wszystkich ścianach w pomieszczeniu może spowodować odczucie przebywania w "pudełku", najlepiej zatem wykończyć w ten sposób 1-2 ściany (lub np. jedną ścianę w całości oraz obudowę kominka na przeciwległej ścianie).
Jeśli już zdecydujemy się na zastosowanie betonu dekoracyjnego na ścianach, pamiętajmy, że w znacznym stopniu narzuca on styl aranżacji. Beton świetnie pasuje do stylu industrialnego i minimalistycznego, da się go połączyć nawet z glamour - ale nie ma dla niego miejsca w aranżacji klasycznej lub prowansalskiej. Wybierając meble, oświetlenie i dekoracje pamiętajmy, że ten materiał najlepiej komponuje się prostymi formami z drewna (również surowego), metalu oraz szkła. Na szczęście użycie betonu nie wyklucza stosowania tkanin - a mamy ich do dyspozycji ogromną ilość - i przy ich użyciu możemy nadać wnętrzu przytulności, której brak najczęściej zarzuca się aranżacjom w stylu industrialnym. Puszyste ekofutra na podłodze, gęsto marszczone zasłony, miękkie pledy na sofie oraz mnóstwo poduszek sprawią, że surowy styl nabierze ogłady.
Beton dekoracyjny na ścianę - odpowiednie podłoże
Bez względu na to, czy mamy zamiar pomalować ścianę, położyć na niej tapetę czy masę dekoracyjną, najpierw musimy sprawdzić w opisie produktu, w jaki sposób powinno zostać przygotowane podłoże. To bardzo ważne, ponieważ jeśli o to nie zadbamy, najprawdopodobniej w krótkim czasie dekoracja zacznie od ściany odstawać (lub z niej spadnie) i przyjdzie nam zaczynać całą pracę od początku.
W przypadku tynku dekoracyjnego powierzchnia ściany musi być stabilna i sucha - nie ma mowy o łuszczących się płatach farby czy odpadających kawałkach starego tynku. Jeśli takie występują, należy ścianę oczyścić, a ubytki uzupełnić. Następnie warto zagruntować powierzchnię za pomocą specjalnego preparatu dedykowanego produktowi dekoracyjnemu, którego zamierzamy użyć. Grunt poprawi przyczepność ściany i wytrzymałość powierzchni, sprawi też, że podłoże stanie się mniej chłonne. Istnieją tynki dekoracyjne imitujące beton, które można nakładać nawet na stare płytki ceramiczne oraz okładziny z drewna.
Beton oryginalnie powinien mieć kolor szary, ale jeśli chcemy nadać mu inną barwę, możemy dodać do masy dekoracyjnej dowolny pigment (do kupienia w marketach budowlanych i sklepach z farbami). Aplikujemy pigment po trochu, przy okazji dokładnie mieszając, aż uzyskamy pożądany kolor.
Nakładanie masy betonowej na ścianę
Gotową masę zawsze należy dokładnie wymieszać w pojemniku - dotyczy to zarówno tynków dekoracyjnych, jak i farb (strukturalnych oraz zwykłych). Do rozprowadzenia produktu na ścianie używamy pacy weneckiej ze stali nierdzewnej. Po upływie kwadransa od aplikacji powinniśmy wygładzić całą ścianę pacą, nie dociskając zbyt mocno narzędzia do powierzchni.
Ciekawostka: Możemy ścianie pokrytej betonem nadać dodatkowe walory ozdobne, jeśli użyjemy nieheblowanej deski, która posłuży nam za "stempel". Wystarczy przyciskać ją do mokrej jeszcze masy na ścianie w taki sposób, by między poszczególnymi śladami nie było odstępu - po wyschnięciu uzyskamy efekt przypominający betonowy strop po zdjęciu drewnianego szalunku.
Płyty betonowe - jak umieścić je na ścianie
Grubsze (2-3 cm grubości) płyty betonowe trzeba mocować do ściany mechanicznie za pomocą kołków. Alternatywą może być drewniany lub aluminiowy ruszt. Cieńsze (mniejsze) płyty można przyklejać do ściany na klej - jak tradycyjne płytki ścienne. Płyty przeznaczone do mocowania na kołki mają w narożnikach otwory montażowe - możemy je wypełnić szpachlą lub specjalnymi zaślepkami, ale pozostawione bez zaślepki również wyglądają ciekawie - i jeszcze bardziej oddają industrialny charakter aranżacji.
Zabezpieczenie betonowej ściany - do czego potrzebna impregnacja
Ścianę wykończoną betonem dekoracyjnym warto zaimpregnować - powierzchnia będzie dzięki temu mniej chłonna, czyli tym samym mniej podatna na szkodliwe działanie wody - a ponadto łatwiej będzie ją czyścić. Impregnację możemy wykonać za pomocą lakieru lub wosku. Produkty te występują w wersji przezroczystej, ale możemy do nich dodać pigment, dzięki czemu dodamy ścianom nieco koloru.
Farba strukturalna imitująca betonowa
Jeśli wykończenie ściany betonowymi płytami lub dekoracyjnym tynkiem imitującym beton przerasta nasze możliwości, możemy zastosować farbę strukturalną, którą da podobny efekt. Czym różni się od gotowej masy? Przed nałożeniem produktu na ścianę musimy przygotować powierzchnię w podobnie jak w przypadku masy, różnica dotyczy sposobu aplikacji - farbę możemy nakładać nie tylko za pomocą pacy, ale również wałka oraz pędzla, przy czym my zdecydowanie stawiamy na wałek - praca z nim wymaga mniej wysiłku.
Imitacja betonu - tapeta, fototapeta, panele, płytki
Jeśli nie możemy zastosować masy betonowej lub gotowych płyt z betonu, czy musimy zrezygnować z tego typu dekoracji we wnętrzu? Nie, wszystkie materiały mają bowiem dzisiaj swoje odpowiedniki - beton możemy zastąpić tapetami, fototapetami, płytkami ceramicznymi lub okładzinami z tworzywa sztucznego (np. w formie paneli).
Betonowe meble i dodatki do wnętrz
Beton dekoracyjny na ścianie to nie jedyna forma zastosowania tego materiału we wnętrzach. Ogromną popularnością cieszą się też meble i dodatki wykonane z betonu w całości lub z betonowymi wstawkami. Gotowe meble zawierające beton kuszą tych, którzy lubią podążać za trendami - ale nie musimy od razu wymieniać tego, co mamy w domu na nowe - warto wykorzystać meble już posiadane, na przykład stolik kawowy, którego blat można pokryć masą betonową. W prosty sposób można też własnoręcznie przygotować świecznik z masy betonowej lub tarczę zegara na ścianę.
