Stiuk: co to jest
Według encyklopedycznej (PWN) definicji stiuk to masa wykonana z zaprawy gipsowej, wapiennej lub gipsowo-wapiennej z kruszywem w postaci pyłu marmurowego albo drobnoziarnistego piasku lub bez kruszywa. Znano go, notabene, już w starożytnym Rzymie, w czasach wczesnego chrześcijaństwa, stosowano w sztuce mauretańskiej oraz w ornamentyce i architekturze Majów. Wręcz masowo zaczęto się do niego odwoływać w czasach renesansu i baroku.
Stiuk: gdzie go kłaść
Stiuki stosuje się jako dekorację fragmentów ścian lub lamperie w reprezentacyjnych holach. Ponieważ można je często zmywać, szczególnie poleca się je do ozdabiania ścian w korytarzach. Stiuk śmiało można stosować w pomieszczeniach mokrych, wilgotnych. Dlatego też stiuk w kuchni sprawdzi się równie dobrze, jak w salonie. Dlatego też i stiuk wenecki w kuchni sprawdzi się nie gorzej, niż w łazience.
Jak wykonać stiuk klasyczny
Stiuk klasyczny to masa powstała na bazie wapna palonego i mączki marmurowej (stiuk wapienny opiera się na wapnie gaszonym). Po nałożeniu na powierzchnię tworzy idealnie gładką, prawie lustrzaną powłokę. Stiuk zwykle układa się w dwóch warstwach na tynkach gipsowych i cementowo-wapiennych. Warstwą dekoracyjną jest gotowa zaprawa gipsowa lub gipsowo-wapienna, wzbogacona o pył marmurowy i spoiwo akrylowe. Ostatecznie pokrywa się ją woskiem.
Stiuk wenecki: jak wykonać
Jednym z najpopularniejszych stiuków jest tak zwany stiuk wenecki, do złudzenia przypominający marmur z jego żyłkowaną, bogatą w odcienie powierzchnią i z charakterystycznym dla niego połyskiem. Stiuk wenecki – nazywany też pastą strukturalną – to masa wapienna lub akrylowa. Oprócz nakładania na całe ściany, stosuje się je do wykonania niewielkich wzorów o charakterze nowoczesnym i antycznym.
Stiuk: jak nakładać
Stiuki nakłada się specjalnymi packami z zaokrąglonymi brzegami, zrobionymi z wysokogatunkowej stali, bądź szpachelkami japońskimi na wygładzone i odpowiednio zagruntowane podłoże. Masy stiukowe, w odróżnieniu od tynków, są bardzo drobno mielone, dlatego nakłada się je cieńszą warstwą (1 do 3 mm). W przypadku stiuków weneckich warstwy zazwyczaj nanosi się kilkakrotnie, dbając o „wzorek”, czyli na przykład żyły imitujące marmur. Innym sposobem na dekorację ścian jest wykonanie z takiej masy wzoru uzyskanego za pomocą szablonu.
Stiuk wenecki: kolory
Pasty strukturalne są dostępne jako masy w gotowych kolorach, można też barwić je w sklepie lub kupić białe i pomalować po wyschnięciu na ścianie farbami, lazurami, bejcami lub lakierami. Masy w różnych kolorach można mieszać ze sobą, nakładać jedne na drugie, osiągając przez to niezwykłe efekty. Czasem świeżo nałożony stiuk dodatkowo wykańcza się woskiem – ożywia on kolor, utwardza powierzchnię oraz uodpornia ją na zabrudzenia i wilgoć.
Stiuk: ile kosztuje
Koszt masy stiukowej, gruntów i materiałów wykończeniowych wynosi od 30 do 90 zł/m². Ceny stiuku i stiuku weneckiego są porównywalne. Należy jednak pamiętać, że podłoże pod stiuk musi być lepiej przygotowane i staranniej wygładzone niż pod tynk, co też ma wpływ na ostateczne koszty przedsięwzięcia. Najlepiej bowiem powierzyć kładzenie stiuku doświadczonemu fachowcowi.
(Na podstawie artykułów Moniki Kardy, Jana Wrześniaka, Zbigniewa Jankowskiego i mat. prasowych Fabryki Farb i Lakierów Śnieżka SA/ Dekoratorium Magazyn)
