Czym jest fuga i po co jej używamy?
Fuga jest w gruncie rzeczy rodzajem zaprawy przeznaczonej specjalnie do płytek, której używa się do wypełnienia powierzchni spoin pomiędzy kafelkami. Wbrew pozorom element ten ma liczne zastosowania - pozwala na to, że pomiędzy płytki nie wnika wilgoć i zanieczyszczenia. One same mogą być równo od siebie oddzielone i dobrze się prezentować. Nie można pomijać tego, że fuga chroni w szczególności rogi i krawędzie poszczególnych płytek przed uszkodzeniem. Wreszcie - pełni ważną rolę estetyczną. Wynikiem spoinowania o określonym kolorze może być wrażenie jednolitej powierzchni płytek lub też uwydatnienie kontrastu pomiędzy kolorem fugi a barwą dominującą na płytkach.
Jakiej zaprawy klejowej do płytek ceramicznych użyć?
Zarówno do ścian, jak i płytek kładzionych na podłodze, możemy posługiwać się fugą o różnym składzie, właściwościach i charakterystyce. Właściwie dobrana zaprawa cechuje się tym, że po związaniu bardzo twardnieje, łatwo jest ją oczyścić, trudno zarysować, równomiernie wypełnia szczeliny i nie pęka. Jakimi rodzajami spoin dysponujemy? Podstawowym materiałem są tanie fugi cementowe, które sprzedaje się w workach i dość powszechnie występuje. W tradycyjnej odsłonie takiej fudze można zarzucić nietrwałość - między innymi wtedy, gdy na jej powierzchnię oddziałuje wilgoć. Obecnie coraz częściej produkty takie uszlachetnia się po to, żeby zaprawy do płytek były hydrofobiczne, twardsze i łatwe do nakładania. Jakie jeszcze fugi wykorzystuje się do spoinowania? Będą to przede wszystkim preparaty epoksydowe, polimerowe i akrylowe.
Jak dobrać fugę? Szerokość
Jaką szerokość spoiny zastosować? Czy ma to ścisły związek z rozmiarem płytek na podłodze? W praktyce spoinowanie i jego szerokość zależy od kilku czynników. Pierwszym, spośród nich będą upodobania estetyczne inwestora. Jednej osobie podobają się cieniutkie fugi, które przy wielkoformatowych płytkach tworzą wrażenie niemal jednolitej ściany. Innym z kolei podoba się fugowanie kontrastujące z barwą powierzchni płytek i wtedy używa się szerszych fug o odmiennych kolorach.
Ważne bywają też parametry techniczne. W kuchni często używane są bardzo cienkie spoiny. Sprzyja to łatwemu czyszczeniu powierzchni. Ogranicza też chłonięcia przez ściany i podłogi wilgoci czy nieprzyjemnych zapachów. Warto jednak zaznaczyć, że zwłaszcza do fugowania szerszych odstępów między płytkami trzeba przeznaczyć zaprawę o odpowiednich właściwościach. Do takich szczelin doskonale pasuje wytrzymała fuga epoksydowa. Świetnie sprawdza się nie tylko w przypadku wnętrza domu, ale i wykorzystana na zewnątrz. Co do zasady zaleca się następujące szerokości spoinowania względem wielkości płytek:
- długość boku 10 cm - szerokość spoiny 2 mm
- długość boku do 20 cm - szerokość spoiny 3 mm
- długość boku do 60 cm - szerokość spoiny 4 mm
Przy jeszcze szerszych odstępach można stosować fugi od 5 do 20 mm
Jak fugować płytki podłogowe i ścienne? Spoinowanie krok po kroku
Jak powinno przebiegać wykonanie fug, żeby mogły skutecznie spełniać swoją funkcję i doskonale przy tym wyglądać? Nie jest to wcale trudne i prace można najczęściej wykonać we własnym zakresie. Najpierw trzeba się jednak zaopatrzyć w odpowiedni zestaw narzędzi do wykonania spoiny. Przydatne będą w szczególności wiaderko do rozrabiania zaprawy, wiertarka z mieszadłem, paca i szpatułka do fugowania i gąbka.
Nim zaczniemy fugować płytki podłogowe, musimy się upewnić co do tego, że klej dobrze wysechł, one same zaś stabilnie trzymają się podłoża. Jak przystąpić do wykonywania fugi?
- Oczyszczenie podłoża - to absolutna podstawa. Bez tej prozaicznej czynności narażamy się na kłopoty. Trzeba usunąć drobinki kurzu i pyłu. Można to robić odkurzaczem lub zmyć wilgotną szmatką czy gąbką. Trzeba jednak zrezygnować z używania dużej ilości wody, bo płytki mogą ulec zawilgoceniu. Z wodą lepiej postępować ostrożnie w tym przypadku
- Usunięcie krzyżyków dystansujących - również w tym przypadku ważne jest, żeby usunąć je w odpowiednim momencie
- Wymieszanie zaprawy do fugowania z wodą - można to zrobić mechanicznie (gdy mamy do czynienia z dużą ilością materiału), ale zwykle robi się to ręcznie. Zawsze jednak trzeba dokładnie czytać instrukcje i się do nich kompleksowo stosować. Zarówno zbyt rzadka, jak i przesadnie sucha zaprawa może skutkować nietrwałym fugowaniem
- Wykonujemy próbne fugowanie - jest to ważne wtedy, gdy kolor fugi jest bardzo różny od barwy płytki i może dojść do zabarwienia tej ostatniej. Może się okazać, że płytki trzeba będzie wówczas dodatkowo zaimpregnować
- Nakładamy zaprawę pacą do fugowania - dokładnie wciskamy preparat w szczeliny; usuwamy nadmiary
- Po 20 - 30 minutach przeprowadzamy pierwsze czyszczenie płytki
- Ostatecznie czyścimy ją po pełnym wyschnięciu, czyli przynajmniej 24 godzinach
- Niektóre rodzaje fug wymagają pokrycia dodatkowym preparatem hydrofobizującym (ważne także jeśli chodzi o płytki zewnętrzne)
Błędy przy fugowaniu - właśnie je robimy najczęściej
Podstawowym błędem jest oczywiście zaniechanie fugowania i układanie płytek ceramicznych ''na styk'', co w zasadzie musi się skończyć porażką. Nie dość, że poszczególne kafelki nigdy nie będą przylegać idealnie, to zastosowana ilość kleju może nie być wystarczająca do utrzymania płytki na stałe w miejscu. Groźne staną się też mechaniczne uszkodzenia rogów i krawędzi. Powierzchnię taką trudno będzie wyczyścić i osuszyć. Szczeliny pomiędzy kafelkami staną się idealnym miejscem dla brudu i szkodliwych drobnoustrojów.
Warto też zwrócić uwagę na to, że duże błędy stanowią często brak oczyszczenia powierzchni przed przystąpieniem do prac i zbyt szybkie rozpoczęcie fugowania (gdy płytka nie jest jeszcze stabilna). Złym pomysłem jest też stosowanie drewnianych lub metalowych narzędzi w miejsce gumowej pacy.
