Chwasty w ogrodzie i na działce - rodzaje i zwalczanie

Chwasty w ogrodzie lub na działce to utrapienie każdego właściciela tych zielonych terenów. Niezależnie od tego czy mamy tylko trawę czy mnóstwo kwiatów lub warzyw, co jakiś czas pojawiają się i trzeba z nimi walczyć, bo wpływają źle na otaczające je rośliny. Zobacz jakie są rodzaje chwastów i jak sobie z nimi radzić.

Chwasty w ogrodzie i na działce

Chwasty to zmora każdego ogrodnika i działkowca. Rosną zazwyczaj bardzo szybko, szczególnie w czasie deszczowych okresów. Pojawiają się zarówno wokół kwiatów, jak i przy warzywach oraz owocach, a także na trawniku. Mimo, że wyglądają jak zwyczajne rośliny, to zdecydowanie nie służą zdrowemu wzrostowi naszych kwiatów lub upraw. Jedną z kwestii jest oczywiście pobieranie wody z gleby i "zabieranie jej" sąsiadującym roślinom. Dodatkowo chwasty w ogrodzie doprowadzają do zubożenia ziemi o składniki pokarmowe. Jeśli nie odchwaszczamy ogrodu regularnie to w szybkim czasie mogą mocno się rozrosnąć, zarówno wszerz jak i wzwyż. To sprawia, że zabierają przestrzeń innym kwiatom, zasłaniają te mniejsze i ograniczają ich dostęp do światła słonecznego. Jeśli są wysokie i liczne to mogą również utrudniać przepływ powietrza i zwiększać wilgotność pomiędzy nimi a kwiatami, a to często doprowadza do rozwoju różnych grzybów, które powodują liczne choroby roślin np. róż.

chwasty w ogrodzie
chwasty w ogrodzie fot. shutterstock

Chwasty na trawniku

Niestety, z chwastami często muszą walczyć również osoby posiadające jedynie trawnik. Wydawać by się mogło, że pielęgnacja trawnika nie jest niczym skomplikowanym, ale niestety też trzeba uważać na chwasty i usuwać je jeśli się pojawią. Jeśli dopiero chcemy zasadzić trawnik to jest to dobry czas, aby zmniejszyć prawdopodobieństwo pojawienia się tych niechcianych, szkodliwych roślinek. Przede wszystkim ważne jest pH gleby, powinno wynosić 5,5 - 6,5. Trawie nie sprzyjają również rozległe korony drzew, bo zacienienie może utrudnić ich wzrost i szybko mogą pojawić się tam chwasty. W tych miejscach zaleca się sadzenie krzewów cieniolubnych. Inne działania, które pomogą chociaż trochę ograniczyć pojawianie się chwastów w trawie to regularne i dokładne koszenie trawy i odpowiednie nawożenie. Na trawniku najczęściej rozsiewa się mniszek lekarski, babka lancetowata, koniczyna oraz mech. 

Rodzaje chwastów

Gatunków chwastów jest bardzo dużo i trudno poznać je wszystkie. Można je podzielić na różne grupy. Rozróżnia się je m.in. ze względu na sposób rozmnażania się. Należą do nich chwasty korzeniowe oraz nasienne. Najbardziej popularne i bardzo uciążliwe są te ostatnie, bo ich nasiona przenoszone są przez wiatr lub zwierzęta. Mogą pojawić się w każdym zakątku ogrodu i szybko się rozrosnąć, a zwalczenie ich całkowite jest bardzo trudne. Nasiona mogą wegetować głęboko w ziemi i wyrosnąć nawet po dłuższym czasie. Wśród chwastów nasiennych są m.in.: mniszek lekarski (mlecz), perz właściwy, oset, babka zwyczajna. Z kolei ostrożeń polny, skrzyp polny, podagrycznik pospolity, babka lancetowata to typowe chwasty korzeniowe. Trzeba je usuwać wraz z korzeniami i to bardzo dokładnie, aby nie urosły ponownie w tym samym miejscu. 

Można też wyróżnić chwasty ze względu na miejsce ich występowania. Działkowcy i ogrodnicy najczęściej mają do czynienia z polnymi, ale są także ruderalne (rosnące np. przy drogach, chodnikach) oraz użytków zielonych. Mówiąc o chwastach stosujemy także podział związany z długością ich życia. Tak samo jak byliny, mogą być jednoroczne, dwuroczne lub wieloletnie. 

chwasty - perz właściwy, gwiazdnica pospolita
chwasty - perz właściwy, gwiazdnica pospolita fot. shutterstock

Najpopularniejsze chwasty ogrodowe

  • Perz właściwy
  • Podagrycznik pospolity
  • Gwiazdnica pospolita
  • Mniszek lekarski
  • Trawa łąkowa
  • Babka lancetowata
  • Babka zwyczajna
  • Koniczyna

Jak zwalczać chwasty mechanicznie

Wiele osób usuwa chwasty z ogrodu lub działki mechanicznie. Jest to najlepszy i najbezpieczniejszy sposób na pozbycie się chwastów, które rosną obok warzyw i owoców, a także kwiatów. Tradycyjną "pielonkę" najlepiej robić gdy ziemia jest lekko wilgotna lub sucha, ale nie skostniała. Wtedy najłatwiej wyrywać niechciane rośliny. Wcześniej najlepiej "poruszyć" trochę glebę za pomocą narzędzi ogrodniczych np. niewielkich grabek lub małych pazurków. Do usuwania dużych chwastów np. babki lancetowatej, można użyć też specjalnego wyrywacza, który ułatwia i przyspiesza pielenie, a poza tym pomaga w prosty sposób wyrwać chwast wraz z korzeniami. Warto też stosować mulczowanie, czyli rozkładanie pomiędzy roślinami fragmentów innych roślin, np. po skoszeniu, które mają zahamować wzrost chwastów. 

wyrywacz do chwastów
wyrywacz do chwastów fot. shutterstock

Istotny jest czas pielenia. Najlepiej robić to już wiosną, kiedy chwasty jeszcze nie kwitną i dopiero się pojawiają. Latem, gdy mają już kwiaty, przy wyrywaniu mogą przenosić się ich nasiona, co łatwo może doprowadzić do rozsiania ich. Zazwyczaj jednak w ciągu i tak wyrastają nowe chwasty, dlatego trzeba je usuwać regularnie. 

Preparaty ekologiczne na chwasty - do stosowania na ścieżkach ogrodowych

Chwasty można usunąć również domowymi i ekologicznymi preparatami, ale nie w każdym wypadku. Często ich stosowanie nie jest możliwe, bo mogłyby uszkodzić nie tylko chwasty, ale również kwiaty, krzewy owocowe i warzywa, które właśnie chcemy chronić. Domowe środki na te niepożądane roślinki nadają się do usuwania ich ze szczelin między płytkami na ścieżkach ogrodowych lub w innych miejscach gdzie nic nie rośnie. 

Jednym ze znanych sposobów jest stosowanie octu spirytusowego z wodą w proporcji 2:1. To mocny środek na chwasty, dlatego nie można go stosować tam gdzie jest duże zagęszczenie innych roślin, bo również może je uszkodzić. Ewentualnym rozwiązaniem jest zrezygnowanie z opryskiwania na rzecz bezpośredniego nakładania preparatu na liście chwastów.  

W walce z chwastami pomoże również soda oczyszczona, która także powinna być stosowana głównie w przypadku ścieżek, nie pomiędzy roślinami. Można nią posypać miejsca, z których usunęliśmy je mechanicznie.

chwasty
chwasty fot. shutterstock

Zwalczanie chwastów preparatami chemicznymi

Do walki z chwastami można sięgnąć również po preparaty chemiczne, które określa się najczęściej jako herbicydy. Zazwyczaj są one nieselektywne, czyli mogą niszczyć zarówno chwast, jak i roślinę uprawną, dlatego i w tym wypadku trzeba uważać z ich stosowaniem. Faktem jest to, że często są one nietoksyczne dla środowiska i to właśnie takich należy szukać. Przykładem jest preparat o nazwie Effekt 24H, który jest wyciągiem z roślin. Można go stosować np. w sadach, szkółkach roślin oraz winnicach. Nie nadaje się natomiast do trawników i tam gdzie jest duże zagęszczenie innych roślin. 

Jeśli twoim problemem są chwasty na trawniku to rozwiązaniem są specjalne preparaty, które służą właśnie do usuwania najpopularniejszych niepożądanych roślin, które mogą rosnąć w trawie, czyli np. mniszek lub babka lancetowata. Ważne jest przestrzeganie wskazówek producenta, m.in. dobrych proporcji, które będą nieszkodliwe dla środowiska. Jeśli twoim problemem jest mech to też znajdziesz odpowiedni środek na ten chwast, który w składzie ma dużo żelaza. 

Więcej o: