"Moje formy to skóry, które zdejmuję, znacząc etapy mojej drogi". Dziś są warte 18 mln zł

Po dyplomie na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie przez krótki czas zajmowała się malarstwem. W latach 60. XX wieku stworzyła swoje pierwsze dzieło, które było początkiem międzynarodowej drogi związanej ze sztuką - przestrzenne tkaniny z luźno opadającym płótnem i ekspresją barwy, które od jej nazwiska przyjęły nazwę abakanów. W 1962 roku zachwyciły publiczność oraz krytyków sztuki na Międzynarodowym Biennale Tkaniny w Lozannie, a trzy lata później zostały nagrodzone na Biennale w Sao Paulo. Ich twórczyni - Magdalena Abakanowicz - otrzymała wówczas złoty medal, co było początkiem międzynarodowej kariery.  

W latach 70.- 80. XX wieku malowała również węglem (np. "Korpusy", "Twarze" z 1981; "Głowy" z 1987), tworzyła obrazy olejne, wielokrotnie opowiadając o swojej sztuce: 

Moje formy to kolejne skóry, które z siebie zdejmuję, znacząc etapy mojej drogi. Za każdym razem należą do mnie tak bardzo, a ja należę do nich, że nie możemy bez siebie istnieć. Czuwam nad ich egzystencją. Miękkie, zawierają w sobie nieskończoną ilość kształtów możliwych, z których tylko jeden jest przeze mnie wybrany jako właściwa forma znacząca. W salach wystawowych stwarzam im przestrzenie, w których rozpościerają swoje promieniowanie energii mojej im nadanej. Istnieją razem ze mną, zależne ode mnie, ja zależna od nich [...] Beze mnie, jak porzucone części ciała oddzielone od korpusu nie mają sensu

Abakany, które tworzyła Magdalena Abakanowicz, są miękkimi formami rzeźbiarskimi, które wykonywała z naturalnego, roślinnego włókna. Wyglądają jak olbrzymie płaty porowatej skóry, uformowane w formy, przypominające głowy bez twarzy "Głowy" (1973-75), ludzkie kadłuby o wysokości około 3 m każdy (1986), stojące postacie bez głowy, jak na przykład "Tłum I" (1986–1987) i wiele innych. 

Między mną a materiałem, z którego tworzę, nie ma pośrednictwa narzędzia. Wybieram go rękami. Rękami kształtuję. Ręce przekazują mu moją energię. Tłumacząc zamysł na kształt, zawsze przekażą one coś, co wymyka się konceptualizacji. Ujawnią nieuświadomione

– mówiła Magdalena Abakanowicz. 

Wszystkie rzeźby artystki przekraczały konwencjonalne ramy dyscypliny. Dziś legendarny "Tłum III" (1989) Magdaleny Abakanowicz może stać się najdrożej sprzedanym dziełem sztuki w Polsce. 

Postacie bez głów i tożsamości - to może być najcenniejsze dzieło sztuki w Polsce

21 października 2021 roku w DESA Unicum odbędzie się aukcja „Rzeźba i Formy Przestrzenne", na której najwyższą cenę w historii polskiego rynku może uzyskać jedna z realizacji Magdaleny Abakanowicz - "Tłum III". Jej wartość oszacowano na 12-18 mln zł. Ta praca może jednocześnie stać się jedną z jej najdroższych na całym świecie. Wystawiono ją również w Stanach Zjednoczonych i Japonii, a ostatnio sfotografowana została w niezwykłej przestrzeni Zachęty - Narodowej Galerii Sztuki. 

"Tłum III" z 1989 roku, który przedstawia skupisko postaci bez głów i tożsamości (tak twierdziła ich twórczyni), jest kulminacją serii, nad którą Magdalena Abakanowicz pracowała od lat 80. XX wieku. To 50 wydrążonych od środka figur wykonanych z jutowego płótna. Przypominają one wieka sarkofagów lub korę pni drzew. Sama autorka przedstawiała je jako postacie ze skórą zrzuconą przez węża. Każda o wysokości 170 cm, jest inna, indywidualnie ukształtowana przez Abakanowicz. Legendarny "Tłum III" zaprezentowała na swojej pierwszej, indywidualnej wystawie w Marlborough Gallery w Nowym Jorku w 1989 roku. Potem na ekspozycjach w Japonii, m.in. w Nagano i Hiroszimie.

Do tej pory żadne z dzieł Magdaleny Abakanowicz nie osiągnęło tak wysokiej wartości, zarówno w Polsce, jak i na świecie. W 2019 roku podczas aukcji w DESA Unicum to instalacja "Caminando", składająca się z 20 figur, została sprzedana za najwyższą jak do tej pory cenę - ponad 8 mln złotych. Należała do Robina Williamsa.

Na aukcji „Rzeźba i formy przestrzenne" zostanie wystawionych łącznie pięć prac Magdaleny Abakanowicz. W tym pochodząca z przełomu 1989 i 1990 roku pojedyncza figura, zaliczana do cyklu "Tłum" oraz "Ucello" z 2008 roku. Ta ostatnia może uzyskać za cenę 1,2 mln złotych.

Nawet na 800 tys. złotych wyceniane są dwie polskie rzeźby z 1987 roku

Rzeźby "Kain" Mirosława Bałki oraz "Tors" Igora Mitoraja cieszą się dużą popularnością wśród kolekcjonerów. Wyceniono je na 800 tys. złotych. W 2020 roku DESA Unicum sprzedała kultową "Ikarię" Mitoraja za 2,7 mln złotych. To najwyższa cena, jaką do tej pory uzyskano za rzeźbę tego artysty. Wysoko, ponieważ na 300 – 500 tys. złotych ocenia się wartość rzeźby "Głowa", którą Zdzisław Beksiński wykonał w latach 1957 – 1962. Przypominamy, że prace tego surrealistycznego mistrza szybko zyskują na wartości. Obraz "Postać" z 1978 roku sprzedano na aukcji DESA za ponad 1,9 mln zł, przekraczając szacunkową cenę o ponad milion złotych. Istotne jest, że w ciągu ostatniej dekady jego wartość wzrosła prawie 27-krotnie.

Wśród licytowanych prac znajdą się również: "Marks ze szpilkami" Krzysztofa Bednarskiego (60 – 80 tys. zł), "Otwarta II" Tadeusz Łodziana (70 – 90 tys. zł) oraz "Wiatr" („Le Vent"), wczesna praca Wacława Szymanowskiego z okresu paryskiego (40 – 60 tys. zł). Bardzo interesującą pozycją aukcji jest także zmysłowy akt "Zaplatającej warkocz" Stanisława Jackowskiego (estymacja 90-120 tys. zł). Ikoniczna rzeźba "Tancerki" tego artysty w 2018 roku sprzedana została za 180 tys. zł.

21 października na aukcji DESA Unicum zostanie zaprezentowanych 51 różnorodnych dzieł sztuki.