Piękne rośliny dobre na nalewki
Aronia - doskonała na nalewki dżemy i konfitury
W Polsce uprawiany jest jeden gatunek - aronia czarnoowocowa (Aronia melanocarpa), inaczej zwana czarną lub ciemnoowocową. W szkółkach można niekiedy znaleźć odmianę 'Nero' wyselekcjonowaną przez rosyjskiego biologa słynnego Miczurina, którego zasługą jest "import" krzewu do Europy.
Warto polubić aronię, bo ma walory nie tylko użytkowe, ale i ozdobne. Ma efektowne skórzaste liście, w sezonie ciemnozielone, a później ogniste. W drugiej połowie maja okrywa się chmurą białych kwiatów, a jesienią czaruje gronami prawie czarnych, lśniących owoców. Okazy dorastają do 3 m, mają wyprostowane pędy, wytwarzają wiele odrostów korzeniowych. Prowadzone w postaci wysokich, nieformowanych żywopłotów mogą być świetną osłoną przeciw wiatrom, akcentować granicę działki lub służyć do obsadzania skarp. Chcąc uzyskać formę drzewka, szczepi się aronię na podkładce z jarzębiny.
Aronia w kuchni
Owoce aronii rewelacyjnie nadają się na przetwory (galaretki, dżemy, soki), do kandyzowania albo suszenia. Warto dodawać je do przetworów z innych owoców, np. jabłek czy porzeczek, bo poprawiają smak i dodają koloru (wystarczy 10 proc. soku z aronii dodane do soku z jabłek, by całość miała wspaniałą purpurową barwę). Można wzorem plemion Indiańskich robić z nich konfiturę do mięs - podobną do żurawinowej czy borówkowej.
Duża zawartość garbników sprawia, że owoce słabo fermentują. Trudno byłoby zatem zrobić z nich wino, ale za to można z nich przyrządzić pyszną nalewkę.
Jarzębina - czerwone korale w ogrodzie i wspaniała nalewka
Jarząb pospolity lub potocznie jarzębina to piękne drzewo pospolicie rosnące na terenie całej Polski. Dorasta do 15 m wysokości, tworząc malowniczą koronę, często o nieregularnym kształcie. Jarzębina ta nie ma specjalnych wymagań co do siedliska, sprawdza się zarówno na ciężkim, gliniastym podłożu, jak i na piaskach. Poza tym nie wymarza i dobrze komponuje się z innymi gatunkami (np. z brzozą, różą pomarszczoną, berberysem czy mahonią). Jednak najpiękniejsze są jej czerwone jagody, które dojrzewają już pod koniec lata. Po pierwszych przymrozkach można zebrać, doskonałe jako dodatek do późnojesiennych przetworów. Pozostawione na drzewie, przywabią jemiołuszki, drozdy, gile oraz sójki.
Pigwa - piękne kwiaty, owoce jak jabłuszka, nalewka na zimowe dni
Pigwa pospolita (Cydonia oblonga) zdobi wiosną ogród wspaniałymi kwiatami. Późnym latem cytrynowożółte owoce pigwy z daleka przypominają małe rajskie jabłuszka, mają twardy, mało soczysty miąższ, cierpki, aromatyczny z komórkami kamiennymi jak u gruszek
Dojrzewają na krzewach od września do listopada. Zawierają m.in. cenne cukry proste, kwasy organiczne, garbniki i witaminę C. Spożywa się je po upieczeniu lub ugotowaniu jako smakowity dodatek do potraw mięsnych i dziczyzny, zawarty w skórce olejek eteryczny nadaje daniom charakterystyczny aromat i kwaskowaty posmak. Ze względu na aromat właśnie ze świeżych owoców pigwy sporządza się wyborne, rozgrzewające nalewki.
Dzika róża - krzew o pięknych kwiatach i owocach - świetny na przetwory
Dzika róża - róża pomarszczona (Rosa rugosa) to przepiękny krzew, niestety bardzo ekspansywny - szybko się rozrasta i zajmuje każdą dostępną przestrzeń, dlatego warto ogrodzić głębokim krawężnikiem teren, na którym ma rosnąć. Dzika róża zdobi ogród przepięknymi kwiatami o delikatnym zapachu, które kwitną przez całe lato. Jesienią wśród soczystych liści czerwienią się dorodne czerwone owoce.
Owoce róży zawierają więcej witaminy C niż cytryny, warto więc zrobić z nich konfitury lub nalewki, a suszone dodawać do napojów.
Bez czarny - Sambucus nigra
Bez czarny to roślina lecznicza, znana z tradycyjnych ogródków, ale są też odmiany o pięknych purpurowych liściach (Sambucus nigra 'Eva') świetnie pasujące również do nowoczesnych ogrodów.
Tradycyjna medycyna ludowa nazywała bez czarny "kompletną apteką", gdyż każdą część krzewu wykorzystywano w leczeniu.
Dzisiaj ceni się przede wszystkim kwiaty zawierające flawonoidy, które działają napotnie. Kwiatostany bzu czarnego pojawiają się w czerwcu.
Po ścięciu suszymy je w cieniu i oddzielamy od szypułek pojedyncze kwiaty. Można z nich również robić soki i nalewki (przepis na nalewkę z kwiatów bzu czarnego).
Cenne są też owoce (zawierają antocyjany i dużo witaminy C), z których sok lub syrop można stosować przeciw przeziębieniu.
Wiśnia - owocowe drzewko o pachbnących kwiatach
Wiśnia to popularne drzewo owocowe, które w maju kwitnie burzą wonnych kwiatów. O tym, że owoce wiśni są świetne na soki i konfitury wie każde dziecko. My polecamy również nalewkę na zimowe dni.
Dereń jadalny
Dereń jadalny zdobi ogród w marcu i kwietniu, kiedy kwitnie, a także jesienią, gdy pojawiają się jego czerwone owoce. Jest stosowany na wysokie żywopłoty lub jako pojedyncze okazy. Jest to krzew o skromnych wymaganiach, który dobrze się czuje w słońcu i w półcieniu, toleruje gleby wapienne, susze i zanieczyszczone powietrze. W cieniu owocuje słabo i ma luźniejszy pokrój.
Owoce derenia są jadalne na surowo. Robi się też z nich marmoladę, dżem i nalewki
Orzech włoski
Orzech włoski to okazałe drzewo, które latem daje kojący cień. Trzeba jednak uważać, by jego korona nie rozrastała się nadmiernie, bo pod nią inne rośliny mają trudne warunki.
Dojrzałe nasiona orzecha włoskiego to świetna przekąska. Z zielonych owoców robi się natomiast nalewki i likiery
