Wszystko, co powinniście wiedzieć o kurach... To naprawdę ciekawe!

Zwykła kura może być niezwykła. Nie wierzysz? Sprawdź czego nie wiesz o tych ważnych dla ludzi ptakach!

Od 4 tysięcy lat z nami

1. Kurę domową udomowiono 4 tysiące lat przed naszą erą w południowowschodniej Azji. Do Europy została przywieziona 3,5 tysiąca lat później. Jej dzikim przodkiem był kur bankiwa - Gallus gallus, nieróżniący się zbytnio wyglądem od dzisiejszych kur bezrasowych. Kur bankiwa obecnie występuje na terenie Indii i południowej Azji, gdzie zamieszkuje skraje lasów, zarośla i zadrzewione tereny. Wyglądem, trybem życia, upodobaniami żywieniowymi i sposobem rozmnażaniem przypomina bażanta.

Układ władzy

2. W stadzie kur panuje hierarchiczny układ władzy. Na szczycie piramidy stoi kogut, poniżej kury - każda z nich ma ściśle określoną, wydziobaną pozycję. Walki o dominacje toczone są już w pierwszych dniach po wykluciu i trwają kilka tygodni. Po tym czasie raz ustalona hierarcha nie ulega zmianie. Kura stojąca niżej zawsze ustępuje dominującej koleżance. Z dominacją wiążą się przywileje - pierwszeństwo w jedzeniu, piciu, lepsze miejsce na grzędzie.

300 jaj rocznie

3. Obecnie hodowane kury są ptakami wyspecjalizowanymi w danym kierunku użytkowym. Prace hodowlane doprowadziły do wyselekcjonowania blisko 80 rasy podzielonych na kilka typów użytkowych. Kury nioski - lekkiej budowy maszyny do znoszenia jaj - ponad 300/rok. Kury mięsne - brojlery, bardzo szybko przybierają na wadze, po około 5 tygodniach chowu ważą blisko 2 kg. Kury ogólnoużytkowe - łączą cechy ras nieśnych i mięsnych. Kury amatorskie - np. batamanki ważące 0,5 kg czy bojowce o niespotykanej zaciętości do walk.

Kury się nie pocą

4. Skóra ptaków pozbawiona jest gruczołów potowych - kury nie pocą się. Temperaturę ciała regulują poprzez zianie. Zgrzana kura przysiada na skokach, szeroko otwiera dziób i intensywnie dyszy - w ten sposób oddaje nadmiar ciepła.

Atrybut władzy

5. Grzebień i dzwonki - mocno ukrwione, nieopierzone fałdy skóry są atrybutami władzy kogutów. Żywoczerwona barwa, masywna budowa oraz jędrna konsystencja świadczą o dobrej kondycji ptaka. Grzebień oklapły, wiotki, o zmienionym kolorze jest pierwszym sygnałem, że z kurą coś nie tak.

Kości wypełnione powietrzem

6. W jamach szpikowych kości długich skrzydeł i nóg kur nie ma szpiku. Puste przestrzenie wypełnia powietrze - przez to szkielet traci na wadze. Liczba kręgów szyjnych u ptaków bywa różna - w przeciwieństwie do ssaków, u których standardowo występuje ich 7 - u żyrafy także. Natomiast szyja kur zaopatrzona jest w 13-14 kręgów, a łabędzi aż w 25. Dzięki temu ptaki bez trudu potrafią kręcić głową we wszystkie strony. Obrót o 360 stopni nie stanowi większego problemu.

Dziób świadczy o nawykach żywieniowych

7. Kształt dzioba świadczy o sposobie odżywiania. W dziób ostry uzbrojone są kury i indyki - czyli ptaki grzebiące, żywiące się ziarnem i owadami. Dziób bardzo ostry, zakrzywiony jak hak charakterystyczny jest dla orła i innych drapieżników. Natomiast ptaki roślinożerne np. gęsi mają dzioby płaskie, obłe. Kształt języka odpowiada kształtowi dzioba.

Smacznego

8. Przełyk kur i innych ptaków przy wpuście do klatki piersiowej tworzy specyficzne rozszerzenie - wole. W "worku" tym następuje rozmiękanie połkniętego pokarmu wymieszanego ze śliną. Kury pozbawione zębów nie mają jak rozgryzać twardego ziarna, dlatego natura wyposażyła je w ten pomocny narząd. U gołębi wole ma jeszcze jedną ciekawą funkcję - wytwarza tzw. "ptasie mleczko". Po wykluciu gołębich piskląt komórki wyściełające wole rodziców ulegają tłuszczowemu zwyrodnieniu, złuszczają się i w połączeniu ze śliną tworzą pożywną papkę - pierwszy pokarm dla młodych.

Jajko XXL

9. Kości łonowe miednicy kur oraz większości ptaków nie są zrośnięte - nie tworzą obręczy miednicznej charakterystycznej dla ssaków. Dzięki temu ryzyko utknięcia znoszonego jaja jest minimalne. Jaja kurze bywają bardzo duże, te w rozmiarze XXL ważą ponad 76 gramów. Rekordowo duże jajo zniosła kura na Kubie, ważyło ono 180 gramów!

Śpiewać każda nioska może

10. Kury wspaniałymi śpiewakami nie są. Wydają około 20 różnych dźwięków - każdy sygnalizuje coś innego, np. inny ostrzega przed atakiem z nieba, inny z ziemi, kolejny informuje o znalezieniu czegoś do jedzenia. Głośne pianie kogutów możliwe jest dzięki organowi specyficznemu dla ptaków - krtani dolnej. Narząd ten zbudowany z bębna i błony bębenkowej leży między tchawicą i oskrzelami. Siłę głosu wzmacniają worki powietrzne. Są to błoniaste twory odchodzące od płuc, wciskające się do jam ciała i kości. Pełnią wiele ważnych funkcji - m.in. magazynują powietrze (istotne u ptaków nurkujących), ułatwiają znoszenie jaj, otaczają i ochładzają jądra (jądra znajdują się w jamie brzusznej przy nerkach), regulują środek ciężkości ciała.

Ale jaja

11. Układ rozrodczy ptaków przystosowany został do jajorodnego sposobu rozmnażania. Kury mają tylko jeden, lewy jajnik i jajowód. Jajnik w fazie nieśnej owuluje co 24 godziny i uwalnia dużą komórkę jajową - żółtko. Żółtko musi być duże, bo to ono jest głównym magazynem materiału zapasowego dla rozwijającego się zarodka. Rozwój kurczaka - od złożenia jaj do wyklucia wynosi 21 dni. Ciekawostką jest to, że kura nie musi kopulować każdorazowo przed złożeniem zapłodnionego jaja. Jajowód tych ptaków został wyposażony w gniazda nasienne - magazyny przechowujące plemniki przez około 14 dni po akcie zapłodnienia. Prącie kogutów jest w stanie szczątkowym - nasienie zostaje przelewane podczas krycia ze steku samca do steku samicy.

Czym skorupka...

12. Główny składnik skorupki jaja stanowi węglan wapnia - tworzy on twardą strukturę. W jaki sposób wykluwający się kurczak jest w stanie pokonać tę barierę? Otóż podczas inkubacji wapń ze skorupki zostaje wykorzystywany przez rosnący zarodek do budowy kośćca. Po 21 dniach rozwoju odwapniona skorupka staje się elastyczna i kurczak bez większych trudności przekłuwa ją.

Wszystkie kury nasze są

13. Znaczenie kur mino mijających stuleci nie słabnie. Zawdzięczamy tym ptakom bardzo dużo. Jaja - pożywne i bogate w składniki odżywcze są elementem codziennie diety większości osób. Również mięso drobiowe - z racji na jego niską kaloryczność i wysoką zawartość dobrze przyswajalnego białka stanowi istotny komponent naszego menu.

Podobało się?

Zamów najciekawsze teksty z "Metra" na Facebooka.



Przeczytaj:
Czy kura może zastąpić kanarka?

Copyright © Agora SA